عدسی پلاریزه چیست؟

طبق گفته آکادمی چشم پزشکی آمریکا، لنزهای عینک آفتابی پلاریزه، تابش نور و فشار چشم را کاهش می‌دهند. به طور خاص، عدسی های پلاریزه با استفاده از یک پوشش شیمیایی خاص که برای فیلتر کردن نور استفاده می‌شود، طراحی می‌شوند. ذکر این نکته مهم است که در حالی که بسیاری از فروشندگان عینک ‌های آفتابی ادعا می‌کنند که عینک ‌هایشان پلاریزه هستند، باید گفت که همه عینک ‌های آفتابی پلاریزه یا دارای لنزهای پلاریزه نیستند.

تاریخچه مختصری از عدسی پلاریزه

در اوایل دهه 1800، دانشمندی فرانسوی کشف کرد که خورشید از طریق امواج انرژی، نور گسیل می‌کند. این امواج نور به معنای واقعی کلمه در حال ارتعاش هستند و در جهات مختلف حرکت می‌کنند. در دهه 1930، دانشمندی که روی پولاروید کار می‌کرد، تشخیص داد که این امواج نور ممکن است به عنوان راهی برای جلوگیری از تجربه تابش خیره‌کننده توسط انسان، از هم جدا شوند. از آنجا، دانشمندان ناسا دریافتند که این امواج انرژی ارتعاشی، هنگامی‌که از یک سطح افقی (مانند آب، برف، یا حتی کاپوت ماشین) بازتاب می‌شوند، در واقع در جهات مختلف حرکت نمی‌کنند و در جهت افقی به‌عنوان یک پرتوی قوی تراز می‌شوند. به این پدیده پراکندگی یا scattering می‌گویند. این پرتو نوری همان چیزی است که باعث تابش خیره کننده‌ای می شود که هنگام نگاه کردن به دریاچه، برف یا سایر موارد بازتابنده می‌بینیم.

در زمان این کشف، دانشمندان ناسا در واقع روی عقاب‌ها مطالعه می‌کردند و تلاش می‌کردند تا مشخص کنند چه چیزی به این پرندگان چنین دید واضح و خارق العاده‌ای داده است. موردی که آنها متوجه شدند این بود که عقاب‌ها روغنی طبیعی در چشمان خود دارند که در صورت لزوم تنظیم می‌شود و به عنوان یک فیلتر قطبی عمل می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد تا با وجود تابش خیره‌کننده و اعماق آب تصاویر را واضح ببینند. بنابراین ناسا از فناوری طبیعی عقاب استفاده کرد و فیلتری قطبی ایجاد کرد که اکنون می‌توانیم از آن در عینک‌ های آفتابی استفاده کنیم تا به مردم روشی مشابه برای دیدن واضح در موقعیت‌های تابش نور زیاد بدهیم.

نحوه عملکرد لنزهای پلاریزه

عدسی پلاریزه در واقع یک فیلتر ویژه در لنز است که مانع از حرکت امواج نوری می‌شود که به صورت عمودی حرکت نمی‌کنند. امواج نوری که باعث تابش خیره‌کننده از سطح می‌شوند، قطبی در نظر گرفته می‌شوند و به صورت افقی حرکت می‌کنند. این امواج افقی نور نمی‌توانند از فیلتر عبور کنند زیرا در جهت درست (عمودی) حرکت نمی‌کنند. در عین حال، لنزهای پلاریزه، نور غیر قطبی دیگری را که به صورت عمودی حرکت نمی‌کنند نیز مسدود می‌کنند. با اجازه دادن عبور فقط نورهای عمودی، لنزهای پلاریزه شده تابش‌های خیره‌کننده را به حداقل رسانده و در بیشتر موارد، تابش نور را از سطوح بازتابنده حذف می‌کنند.

راه دیگری برای فهم بهتر نحوه عملکرد لنزهای پلاریزه این است که پرتوهای افقی نور را به صورت میله‌های عریضی به تصویر بکشیم. این میله‌های پهن، زمانی که افقی هستند، نمی‌توانند از در باریک عبور کنند. با این حال، اگر میله‌ها به صورت عمودی 90 درجه چرخانده شوند، می توانند بدون مشکل از در عبور کنند.

مزایای لنزهای پلاریزه

عدسی پلاریزه چندین مزیت را ارائه می‌دهد که مهم‌ترین آنها توانایی کاهش تابش خیره‌کننده است. تابش خیره‌کننده موجب حواس‌پرتی است و حتی می‌تواند خطرناک باشد. چندین مطالعه نشان داده‌اند که تصادفات رانندگی و به‌ویژه برخورد در تقاطع‌ها، بیشتر در موقعیت‌های تابش نور زیاد اتفاق می‌افتد. ثابت شده است که لنزهای پلاریزه این خطر را تا حد زیادی کاهش می‌دهند. علاوه بر کاهش تابش نور، عدسی پلاریزه همچنین به بهبود شفافیت و جلوگیری از خستگی چشم ناشی از نور خورشید کمک می‌کنند و باعث می‌شود چشمان شما احساس درد، خستگی ناشی از باز نگه داشتن زیاد را کمتر تجربه کند.

معایب لنزهای پلاریزه

لنزهای پلاریزه روشی عالی برای کمک به دید بهتر در موقعیت‌های با تابش شدید هستند. با این حال، علاوه بر محافظت نکردن در برابر پرتوی فرابنفش برای چشم شما، لنزهای پلاریزه دارای چند مشکل دیگر نیز هستند.

شاید شایع‌ترین ناراحتی گزارش شده در مورد لنزهای پلاریزه این باشد که دید فرد را در موقعیت‌های خاص و اغلب زمانی که به نوعی از صفحه نمایش LCD نگاه می‌کند با مشکل مواجه می‌سازد. به عنوان مثال هنگام نگاه کردن به:

• تلفن همراه
• داشبورد ماشین
• صفحه رایانه
• دستگاه‌های خودپرداز

به یاد داشته باشید، لنزهای پلاریزه فقط به پرتوهای نور اجازه عبور در یک جهت را می‌دهند. اما صفحه نمایشگر LCD، فقط برای انتشار نور در یک جهت طراحی شده‌اند.

استفاده از یک دستگاه الکترونیکی هنگام استفاده از لنزهای پلاریزه در واقع باعث می‌شود که این دو در مقابل یکدیگر کار کنند. به همین دلیل، دیدن صفحه‌ای که تیره یا تاریک به نظر می‌رسد، معمول است.

پرسش‌های متداول درباره‌ی عینک پلاریزه

1- آیا عدسی پلاریزه از چشمان شما محافظت می‌کنند؟

بسیاری از مردم بر این باورند که عدسی پلاریزه با ایجاد مانعی در برابر پرتوهای آسیب‌زای UV خورشید از چشمان شما محافظت می‌کند، اما این طور نیست. درست است که لنز پلاریزه تابش خیره‌کننده را کاهش، وضوح دید را افزایش و به کاهش فشار چشم کمک می‌کند، اما  از چشم شما در برابر پرتوی فرابنفش خورشید محافظت نمی‌کند.

بنابراین علاوه بر در نظر گرفتن پلاریزه بودن عدسی، برای اطمینان از ارائه بالاترین سطح محافظت از چشمان خود، باید مطمئن شوید که عینک آفتابی شما محافظت 100 درصدی نیز در برابر پرتوهای فرابنفش دارد.

2- چگونه بفهمیم عدسی عینک ما پلاریزه شده‌ است؟

لنزهای پلاریزه تفاوتی با لنزهای غیر پلاریزه ندارند. علاوه بر این، برخی از عینک ‌های آفتابی با کیفیت پایین به‌عنوان پلاریزه به بازار عرضه می‌شوند، در حالی که واقعاً چنین نیستند. خوشبختانه چند راه مختلف وجود دارد که می‌توانید عدسی پلاریزه را از عدسی غیر پلاریزه تشخیص دهید.

یکی از راه‌های تشخیص لنز پلاریزه از لنز غیر پلاریزه این است که به سادگی عینک آفتابی را روی آن بگذارید و به صفحه نمایش تلفن همراه خود نگاه کنید. اگر لنز پلاریزه باشد، متوجه خواهید شد که صفحه نمایش تاریک به نظر می‌رسد.

هنگام خرید یک جفت عینک آفتابی پلاریزه، به دنبال برچسب یا کارت تست باشید. بسیاری از فروشگاه‌ها آن را در نزدیکی عینک آفتابی پلاریزه به نمایش گذاشته‌اند. این برچسب‌ها و کارت‌های تست، تصویری را نشان می‌دهند که فقط از طریق عدسی پلاریزه قابل مشاهده است. اگر هنگام استفاده از عینک آفتابی نمی‌توانید تصویر را ببینید، لنزها پلاریزه نیستند.

راه سوم برای آزمایش لنزهای پلاریزه این است که یک سطح بازتابنده، شاید یک دریاچه یا کاپوت ماشین را پیدا کنید و با عینک آفتابی خود به آن نگاه کنید. عدسی پلاریزه نه تنها به کاهش تابش خیره‌کننده‌ای که می‌بینید کمک می‌کنند، بلکه متوجه خواهید شد که وقتی سر خود را به طرفین کج می‌کنید، نور شروع به افزایش شدت می‌کند (زیرا شروع به اجازه دادن نور افقی از طریق فیلتر عدسی پلاریزه می‌کنید).

3-آیا لنزهای پلاریزه برای شما مناسب هستند؟

اگر زمان زیادی را در خارج از منزل سپری می‌کنید و می خواهید روی یک عینک آفتابی با کیفیت بالا سرمایه گذاری کنید، بهتر است از لنز پلاریزه استفاده کنید. توانایی این عدسی‌ها  برای کاهش تابش خیره ‌کننده، به حداقل رساندن بازتاب، و بهبود کیفیت کلی و وضوح دید شما در خارج از منزل، آنها را به یک نیاز ضروری در فضای باز تبدیل می‌کند.

به یاد داشته باشید، لنزهای پلاریزه در برابر پرتوهای UV از چشم محافظت نمی‌کنند، بنابراین هنگام در نظر گرفتن یک جفت عینک آفتابی پلاریزه، همچنین مهم است که مطمئن شوید که آنها نیز 100 درصد محافظت را در برابر پرتئی فرابنفش دارند.

خوشبختانه، در حال حاضر طیف گسترده ای از عینک های آفتابی با کیفیت بالا وجود دارد که پلاریزه شده‌اند و تمام محافظت در برابر پرتوی فرابنفش مورد نیاز را ارائه می‌دهند.